Schoenen: in dagelijks gebruik en in onze cultuur

Schoenen: het zijn voor ons dagelijkse gebruiksvoorwerpen. Maar ze komen ook voor in onze cultuur. We gebruiken schoenen om op te sporten, op te werken of mee te dansen. Praktisch of modieus. Maar even zo goed vinden we ze terug in spreekwoorden in de Nederlandse taal als in wereldberoemde sprookjes. In spreekwoorden wordt gesproken van schoenen, laarzen, klompen, sloffen, muilen en zelfs schaatsen. In sprookjes is sprake van al of niet modieus schoeisel: glazen muiltjes, rode dansschoentjes en zevenmijlslaarzen. Schoenen duiken overal op!

Schoenen: het schoeisel in ons dagelijks leven

Hier in Nederland kun je niet zonder: schoenen! Schoenen om je voeten te beschermen tegen kou, vuil en gevaar van verwondingen. Dag in dag uit. Al eeuwen lang. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het begrip 'schoenen' bij herhaling voorkomt in bekende Nederlandstalige spreekwoorden. Het is handig om ze te kennen, ze worden dagelijks gebruikt in de krant, in de gesproken taal en in de literatuur. Dus lees over de betekenis van een aantal bekende zegswijzen.

Schoenen in soorten en maten

We hebben allerlei soorten schoenen in onze kast staan. We hebben wekelijks verschillende typen aan onze voeten: laarzen, klompen, sloffen, muilen, schaatsen... Noem maar op. Dat heeft zijn weerslag gevonden in onze spreekwoorden. Nuttig om te weten voor leerlingen van de basisschool en voor inburgeraars, feitelijk voor ons allemaal. Daarom een tiental voorbeelden van diverse soorten schoeisel in deze uitdrukkingen als spiegel van onze geschiedenis en cultuur.

Schoenen in sprookjes: dansschoenen

In wereldberoemde sprookjes van Grimm, Perrault en Andersen duiken ook allerlei soorten schoenen op. Ook sprookjes weerspiegelen onze cultuur. Denk maar aan de glazen muiltjes van Assepoester: een verhaal uit de verzameling 'Sprookjes van moeder de Gans', geschreven door de Franse auteur Perrault. En de rode schoentjes van Hans Christian Andersen uit Denemarken. Of neem de minder bekende ijzeren muilen in het volkssprookje van het beroemde verhaal van Sneeuwwitje van de gebroeders Grimm uit Duitsland. Gaat in deze sprookjesachtige verhalen over mode of staan de schoenen symbool voor iets anders?

Schoenen in sprookjes: laarzen

Ook laarzen duiken als bijzonder schoeisel op in sprookjes. Bij Perrault is het verhaal van Klein Duimpje te vinden, waarin een paar zevenmijlslaarzen te vinden is. Van dezelfde Franse sprookjes auteur is het verhaal van de Gelaarsde Kater. De zevenmijlslaarzen zijn een stel toverlaarzen. De laarzen van de Gelaarsde Kat zijn meer het symbool van de edelman, het schoeisel dat iemand van adel wellicht droeg in het Frankrijk van de 17e eeuw. Twee totaal verschillende sprookjes waarin laarzen voorkomen.

Conclusie over de aankleding van onze onderdanen

Schoenen: we kunnen niet zonder. Daarom duiken ze overal op in ons bestaan: in ons taalgebruik, met name in onze spreekwoorden, en in onze cultuur: o.a. in volkssprookjes en literaire sprookjes.